Ülkemizde infaz sürelerinin suçlara göre farklılık göstermesi ve sık sık değişmesi sebebi ile en sık sorulan sorulardan bir tanesi de infaz yatar nasıl hesaplanır olmuştur. Bugün makalemizde infaz yatar hesaplama konusuna değineceğiz.
İnfaz Nedir?
İnfaz, kelime kökeni olarak yerine getirme, uygulama anlamına gelmektedir. Hukukumuzda infaz ise kesinleşen mahkeme kararlarının yerine getirilmesi, uygulanması anlamında kullanılmaktadır. 5275 sayılı Ceza Ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 4.maddesinde “Mahkûmiyet hükümleri kesinleşmedikçe infaz olunamaz.” şeklinde düzenlenmiştir.
Yatar Nedir?
Yatar, kesinleşen mahkeme kararlarının infazına geçildikten sonra hükümlünün aldığı cezanın ne kadarını cezaevinde geçireceğine denir. Yine 5275 sayılı yasaya göre hükümlüler, cezasının bir kısmını kapalı cezaevinde geçirdikten sonra açık cezaevine ayrılabilir veya denetimli serbestlik kurumundan faydalanabilirler. İşte tüm bu hususlar kişinin yatarıyla da doğru orantılıdır. Uygulamada karşımıza çıkan infaz yatar hesaplama da buradan gelmektedir. Önce ceza infaz edilir, daha sonra yatar hesaplanmaktadır.
İnfaz Yatar Hesaplama Nasıl Yapılır?
Öncelikle belirtmemiz gerekir ki infaz hesaplama yapılırken hangi suça ilişkin yapılacağı çok önemlidir. Bunun sebebi ise koşullu salıverilme oranlarının suçtan suça göre değişiklik göstermesidir. İnfaz Hesaplama, kişinin, sonuç cezası mahkeme tarafından açıklandıktan sonra koşullu salıverilme oranına göre hesaplanır. Örneğin koşullu salıverilmesi 2/4 olan bir suçtan 10 yıl hapis cezası alan bir kişinin ilk yatarı 5 yıl olarak hesaplanacaktır. Mahkemenin iyi hal uygulaması veya uygulamaması ve mahsup edilecek ceza miktarının varlığı da düşülerek son yatar hesaplanacaktır.
3 Yıl Ceza Alan Ne Kadar Yatar?
Hukukumuzda, yukarıda da bahsettiğimiz üzere koşullu salıverilme oranları suçun ağırlığına göre değişkenlik göstermektedir. Örnek vermemiz gerekirse 3 yıl hapis cezasını terör örgütüne yardımdan alan bir kişinin koşullu salıverilmesi 2/3 olacaktır. Ancak aynı süreyi hırsılzık suçunun işlendiği gerekçesiyle alan bir kişinin koşullu salıverilme süresi ½ olacaktır. Burada hangi suçtan dolayı ceza aldığınız ve suçun hangi tarihte işlendiği önem arz etmektedir.
Bazı Suçların Koşullu Salıverilme Oranları:
- Kasten Öldürme Suçundan süreli hapis cezasına mahkum olanlar 2/3
- Hırsızlık Suçu ½
- Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde İmal Ve Ticareti Suçu2/3
- Yağma ½
- Hakaret ½
- Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçlarından süreli hapis cezasına mahkûm olanlar 2/3
- Terörle Mücadele Kanunu Kapsamına Giren Suçlar 2/3
- Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Bırakma Suçu ½
- Resmi Ve Özel Evrakta Sahtecilik Suçu ½
- Uyuşturucu Madde Kullanma Suçu 1/2
2 YIL 6 AY CEZA ALAN NE KADAR YATAR
2 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılan kişinin infaz yatar hesaplaması yapılırken dikkat edilecek husus yukarıda da belirttiğimiz üzere suçun işleniş tarihi ve hangi suça ilişkin ceza alındığıdır. Yukarıdaki anlattığımız infaz yatar hesaplaması yapılırken aynen burada da geçerlidir.
5 YIL CEZA ALAN NE KADAR YATAR
5 yıl ceza alan ne kadar yatar sorusunun cevabı da yukarı da bahsettiğimiz gibidir. Yine de örnekle anlatmamız gerekirse hırsızlık suçundan 5 yıl hapis cezası alındığını, mahkemenin 1/6 iyi hal uyguladığını, tutuklulukta geçen herhangi bir sürenin olmadığını ve tekerrüre esas sabıka kaydı olmayan bir kişi üzerinden devam edelim. 5 yıl hapis cezasına 1/6 iyi hal uygulanırsa 10 ay eksilecek ve sonuç ceza 4 yıl 2 ay kalacaktır. İlgili cezanın koşullu salıverilme oranı ½ olduğundan 2 yıl 1 ay son ceza olarak kalacaktır.
1 YIL 8 AY CEZANIN YATARI
1 yıl 8 ay hapis cezasının infaz yatar hesaplaması yapılırken yukarıda bahsettiğimiz hesaplamalar aynen yapılır. Ancak, ceza 2 yılın altında kaldığı için şartların oluşması durumunda sanık hakkında Hükmün Açıklanması Geri Bırakılabilir. Kısaca HAGB dediğimiz bu kurum sayesinde sanık, 5 yıl denetimli serbestliğe tabi tutulur ve 5 yıl içerisinde kasten yeni bir suç işlemediği takdirde cezası açıklanmayarak geri bırakılır. Yani, cezaevine hiç girmesine gerek kalmayacaktır.
Özetle;
Bu makalemizde infazın ve yatarın ne anlama geldiğini, infaz yatar hesaplamanın nasıl yapıldığını ve koşullu salıverilme oranlarından bahsettik. Yargılama ve infaz sürecinizi alanında uzman bir avukat yardımıyla yapmanız, size tanınan hakları daha doğru kullanmanıza, maddi ve manevi kayıplarınızı en aza indirmenize yardımcı olacaktır.