Bu makalemizin konusu, kıdem tazminatının ne olduğuna ve kıdem tazminatı hesaplama işleminin nasıl yapıldığına ilişkindir. Ayrıca, kimlerin kıdem tazminatı almaya hak kazanacağı ve evlilik tazminatı, emeklilik tazminatı ve askerlik tazminatı gibi hususların hesaplaması da anlatılacaktır.
Kıdem Tazminatı Nedir?
İşçinin, iş yerinde çalıştığı süre boyunca verdiği hizmetlere karşılık, kendisine ödenmesi gereken toplu ücrete kıdem tazminatı denir. Kıdem Tazminatı 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenmiştir. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için en az bir yıl çalışmış olması şartı aranmaktadır. Bu bir yıllık sürenin başlangıcı işçinin fiilen işe başladığı tarih olacaktır. İşçinin, kıdem tazminatını hak kazanabilmesinin bir diğer önemli koşulu ise iş sözleşmesini haklı bir biçimde sona erdirmeli veyahut işten haksız bir şekilde çıkartılmasıdır. İş sözleşmesi işveren tarafından haklı nedenle fesih edilen işçi kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı hesaplama yapılırken öncelikle işçinin, işyerinden aldığı son giydirilmiş brüt ücreti esas alınır. Giydirilmiş brüt ücret, işçinin tüm yan hakları da dahil edilerek belirlenen brüt ücretidir. Kıdem Tazminatı Hesaplaması yapılırken işçinin son ücreti önce çalıştığı yıl ile çarpılır. Örnek vermek gerekirse işçinin son giydirilmiş brüt ücreti 20.000,00 Türk Lirası olsun. İşçinin iş yerindeki çalışma süresi ise 4 yıl olsun. 20.000 TL 4 yıl ile çarpılır ve çıkan sonuç işçinin hak ettiği kıdem tazminatı miktarı olur.
2024 Kıdem Tazminatı Hesaplama Robotu
Kıdem Tazminat Tavanı 2024
Kıdem tazminatı hesaplaması nasıl yapılır yukarıda anlatmıştık. Mali ve Sosyal Haklara İlişkin Genelgeye göre 01.01.2024 tarihi itibariyle işçilere ödenecek kıdem tazminatı tavanı açıklanmıştır. Buna göre, 2024 yılı itibariyle kıdem tazminatı tavanı;
- Brüt 35.058,58 TL
- Net 34.792, 49 Tl’dir.
Evlilik Tazminatı Hesaplama
Evlilik tazminatı, evlenme sebebiyle iş akdini fesheden kadınlar için ödenen tazminata denir. İşçi, kendi rızası ile istifası halinde normal şartlar altında kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır. Ancak, evlenme nedeni ile iş sözleşmesini fesheden kadın evlenme tazminatını almaya hukukumuzda hak kazanmaktadır. Evlenme tazminatı hesaplaması yapılırken tıpkı kıdem tazminatında olduğu gibi, işçinin çalıştığı yıl sayısına ve son aldığı aylık ücreti dikkate alınır. Bu iki kalemin çarpılması sonucu evlilik tazminatı hesaplaması yapılmış olur. Yani, kısaca özetlemek gerekirse son aldığı maaşla çalıştığı süre çarpılarak, işten evlenme nedeni ile ayrılan işçinin evlilik tazminatı hesaplaması yapılmış olacaktır.
Emekli Tazminatı Hesaplama
Emekli tazminatı, işçinin emekli olması nedeni ile aldığı kıdem tazminatına denilmektedir. Emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı kendisine 1475 sayılı İş Kanunumuzun 14.maddesinde yer bulmuştur. Emekli tazminatı hesaplamasında işçinin çalıştığı iş yerinden son aldığı maaşın çalıştığı yıl ile çarpılması sonucu bulunur. Ülkemizde, son yıllarda çıkan yasalarla birlikte birçok vatandaşımız emekli olmaya hak kazanmıştır. İşverenle, işçinin arasında yapılmış işçinin emekli olması durumunda kararlaştırılan bir ücret yoksa emekli tazminatı hesaplaması kıdem tazminatı hesaplama gibi yapılmaktadır.
Askerlik Tazminatı Hesaplama
Makalemizin başında belirttiğimiz üzere, işçi kendi isteği ile işten ayrılması durumunda kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır. Ancak, bu hususun bir diğer istisnası da askerlik nedeniyle işçinin istifa etmesidir. İşçi, askerlik nedeniyle işten ayrıldığı durumda askerlik tazminatı almaya hak kazanacaktır. Askerlik tazminatı hesaplaması, işçinin, iş yerinde son aldığı brüt ücretin çalıştığı yıl ile çarpılması sonucu bulunmaktadır. Askerlik tazminatı almak isteyen işçi, askere gideceğini belgelendirmek zorundadır. Aksi halde, askerlik tazminatı almaya hak kazanamayacaktır. Askere gideceğini belgelerinden işçi, bu sebeple işten ayrılmalı ve iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmalıdır. Bu şekilde, askerlik tazminatı almaya hak kazanacaktır.
6 Aylık Tazminat Hesaplama
İşçinin, kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmesi için işyerinde en az bir yıl çalışmış olması şartı bulunmaktadır. Örneğin, iş yerinde 6 ay çalışan bir işçinin kıdem tazminatı almaya hakkı bulunmamaktadır. Ancak işçi, ihbar tazminatı almaya hak kazanabilecektir. 6 aylık çalışması olan bir işçinin 4 haftalık aylık brüt maaş üzerinden ihbar tazminatı alabilecektir. Ancak belirttiğimiz üzere, işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek adına aynı iş yerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir.
10 Yıllık Tazminat Hesaplama
İşçi, belirli şartları sağladığı takdirde kıdem tazminatı almaya hak kazanacağını belirtmiştik. İşçinin, kıdem tazminatı hesaplaması yapılırken iş yerinden aldığı son giydirilmiş brüt ücret maaşı ile çalıştığı yıl sayısının çarpılması sonucu kıdem tazminatı hesaplaması yapılır. 10 yıllık tazminat hesaplaması şu şekilde yapılır. İşçinin iş yerinden son aldığı maaş miktarını 20.000,00(yirmi bin) Türk Lirası olarak kabul edersek, 10 yıllık çalışması karşılığı hak ettiği kıdem tazminatı miktarı 20.000×10=200.000,00(iki yüz bin) Türk Lirası olacaktır. Yalnız belirtmek gerekir ki ortaya çıkan bu miktardan damga vergisi düşürecektir. İşçinin 10 Yıllık Tazminat Hesaplaması bu şekilde yapılmaktadır.
Sonuç Olarak;
Makalemizde, kıdem tazminatının ne olduğuna, hangi durumlarda kıdem tazminatı almaya hak kazanılacağı ve nelerin almaya engel teşkil edeceğini, kıdem tazminatı hesaplamasını, kıdem tazminatı hesaplama tavan fiyatını, evlilik tazminatı, emeklilik ve askerlik tazminatlarının ne olduğunu ve nasıl hesaplanacağını, 6 aylık ve 10 yıllık tazminat miktarlarının nasıl hesaplanacağını açıklamaya çalıştık. İster iş veren ister işçi olarak, böylesine hassas konularda mağduriyet yaşamamak adına alanında uzman iş avukatlarından destek alarak hareket etmeniz çok önemlidir.